SaaS, PaaS en IaaS zijn de drie belangrijkste servicemodellen voor de cloud. Elk servicemodel voorziet in de behoeften van verschillende gebruikers en bedrijven en biedt een verschillende mate van controle, beveiliging en schaalbaarheid.
SaaS (Software as a Service)
Bij SaaS worden cloudgebaseerde applicaties via het internet beschikbaar gesteld aan klanten en gebruikers. In dit servicemodel wordt de software online gehost en aan klanten aangeboden tegen een abonnements- of aanschafprijs. SaaS-providers installeren de software op hun netwerk en gebruikers krijgen vanaf verschillende apparaten via een webbrowser of app toegang tot de software.
De provider is verantwoordelijk voor het ontwikkelen, onderhouden en updaten van de software. Gebruikers kunnen heel gemakkelijk met SaaS-producten werken door in te loggen en de software te gebruiken, zonder dat ze op hun eigen computer of apparaat iets hoeven te installeren. Het belangrijkste nadeel is dat de gebruiker weinig controle over de software heeft. Voor sommige bedrijven is dit een belangrijk nadeel.
Software as a Service is de meest voorkomende vorm van cloud computing. We gebruiken allemaal SaaS-producten in het dagelijks leven. Cloudgebaseerde software wordt door heel veel bedrijven gebruikt voor hun commerciële activiteiten, omdat ze deze software heel gemakkelijk kunnen implementeren, gebruiken, beheren en opschalen. Bovendien is de samenwerking tussen teams de afgelopen jaren sterk vereenvoudigd dankzij SaaS. Enkele voorbeelden van SaaS zijn Google Suite, Dropbox, Gmail, Trello en Salesforce.
PaaS (Platform as a Service)
PaaS is een servicemodel waarbij de provider een kant-en-klare ontwikkelingsomgeving aanbiedt. Ontwikkelaars hoeven zich alleen nog bezig te houden met het schrijven en uitvoeren van programmacode om applicaties te creëren.
PaaS wordt beschikbaar gesteld via het web, zodat ontwikkelaars schaalbare software met hoge beschikbaarheid kunnen bouwen zonder zich te bekommeren om besturingssystemen, opslag of systeemupdates. PaaS biedt ontwikkelaars een framework voor het ontwikkelen, beheren, distribueren en testen van softwareapplicaties.
Dit servicemodel maakt het ontwikkelen en implementeren van applicaties veel eenvoudiger en kosteneffectiever. PaaS is via één en dezelfde ontwikkelomgeving beschikbaar voor een groot aantal ontwikkelaars en biedt integratie met webservices, database-engines en andere tools om ontwikkelaars te ondersteunen bij het ontwikkelen, testen en implementeren van hun software.
Deze cloudgebaseerde platformservices maken snellere innovatie mogelijk, maar klanten van PaaS hebben alleen controle over wat ze zelf bouwen op het platform. Dus als er een probleem is met het besturingssysteem of de hardware van het platform, hebben klanten geen invloed op de gevolgen van dit probleem voor de prestaties van hun software. Ze hebben wel controle over de antimalware, het toegangsbeheer en vergelijkbare elementen. Enkele voorbeelden van PaaS zijn Heroku, Google App Engine, Apache Stratos en OpenShift.
IaaS (Infrastructure as a Service)
IaaS is een cloudoplossing waarbij de provider computerbronnen beheert en beschikbaar stelt via het internet. Deze bronnen bestaan bijvoorbeeld uit servers, opslagsystemen, netwerkapparatuur en virtuele machines. Infrastructure as a Service maakt de technologie en de capaciteit van krachtige datacenters toegankelijk voor bedrijven, zonder dat de bedrijven zelf grote investeringen in IT-hardware hoeven te doen. Klanten van IaaS hebben via een dashboard of een API toegang tot hun infrastructuur, maar ze hoeven deze niet fysiek te beheren.
Dit servicemodel biedt bedrijven veel flexibiliteit, omdat ze on-demand computercapaciteit kunnen inkopen zonder zelf hardware aan te schaffen. Hierdoor profiteren bedrijven van meer efficiëntie, schaalbaarheid, redundantie en veiligheid, terwijl ze ook controle over de infrastructuur houden. Doordat klanten de fysieke infrastructuur uitbesteden, kunnen ze ook de installatie, het beheer en het onderhoud aan de provider overlaten en zo veel tijd en geld besparen.
Vergeleken met SaaS en PaaS biedt IaaS de klant meer controle, omdat ze zelf verantwoordelijk blijven voor de applicaties, de data, de runtime, de middleware en het besturingssysteem. Voor wat de beveiliging betreft: de IaaS-provider zorgt voor complete beveiliging van de infrastructuur en de opslag- en netwerkapparatuur, maar de klant is verantwoordelijk voor functies zoals het toegangsbeheer, de versleuteling en de bescherming van het netwerkverkeer.
IaaS is geschikt voor de meest uiteenlopende toepassingen: webapplicaties implementeren, een CRM-systeem draaien, big data analyseren, gegevens en databases opslaan, systemen voor backup en disaster recovery (calamiteitenherstel) implementeren en nog veel meer. U hoeft alleen maar de IaaS-provider te kiezen die het best aansluit bij uw behoeften en uw bedrijfsstrategie. Enkele voorbeelden van IaaS zijn Stackscale, AWS, VMware en Microsoft Azure. Bij Stackscale bieden we IaaS mét virtualisatie aan in de vorm van private cloud, en IaaS zónder virtualisatie in de vorm van bare-metal servers.
Overzicht van de modellen on-premise, IaaS, PaaS en SaaS
In het onderstaande schema ziet u welke elementen worden beheerd door de klant (zwart) of door de provider (rood) bij deze vier servicemodellen: on-premise (geen cloud, maar een eigen datacenter op locatie bij de klant), IaaS, PaaS en SaaS.
We kunnen de cloudmodellen als volgt samenvatten: IaaS levert de computerbronnen die klanten nodig hebben om hun services te hosten, te bouwen en uit te voeren. PaaS biedt een omgeving waarop ontwikkelaars hun applicaties kunnen bouwen en implementeren. En SaaS stelt software via het internet beschikbaar aan bedrijven en gebruikers, zodat ze zich niet hoeven te bekommeren om beheer of onderhoud.